dکف لگن متشکل از عضلاتی است که به صورت ارادی کنترل میشوند. این عضلات کوچک از کمر، روده، مثانه و رحم محافظت میکنند. همچنین کنترل ارادی حرکات مثانه، دفع و عملکرد جنسی طبیعی بر عهدهی این عضلات میباشد.
به همین دلیل، تقویت عضلات لگنی اهمیت فراوانی دارند. به مرور زمان با روند پیری جسم یا در طی دوران بارداری، یائسگی، شکستن لگن و انجام بعضی جراحیها ( مانند هیسترکتومی و پروستاکتومی سلامت این عضلات به خطر میافتد و عضلات کف لگنی، توانایی کنترل حرکات انقباضی خود را از دست میدهند. یا در حالت عکس، قدرت انقباض این عضلات به قدری شدید است که عملکرد طبیعی دفع و عملکرد جنسی بدن مختل میشود.
همچنین پرولاپس (افتادگی) اندام های داخلی بدن مشکل حادی برای افرادی که در معرض فشارهای شدید جسمی بوده اند به وجود میآورد. افتادگی این اندام های حیاتی بدن، زمینه ساز بیماری های مرتبط میشود. بهترین راه برای درمان این اختلالات فیزیوتراپی عضلات کف لگن میباشد. ما در این مقاله به بررسی بیشتر این روش خواهیم پرداخت.
اختلال عضلات کف لگن چیست؟
اختلال کف لگن زمانی ایجاد میشود که ماهیچههای کف لگن به هر دلیلی بیش از حد ضعیف یا سفت شوند. یا رباط های لگنی در اثر ضربه و آسیب پاره یا کشیده شوند. این اختلالات را میتوان از طریق فیزیوتراپی عضلات کف لگن درمان کرد. مشکلات ماهیچه های کف لگن به دو دسته ی کلی تقسیم میشود:
- عضلات کف لگنی سست:
در صورتی که عضلات لگنی سست باشند منجر به بی اختیاری فشاری اندام های داخل لگن میشود. برای مثال در بی اختیاری فشاری ادرار فرد هنگام خنده، سرفه، دویدن و هرگونه فشار ناگهانی و زیاد کنترل ادرار خود را از دست میدهد. در صورتی که این عضلات بسیار سست باشند، اندامهای داخل لگن همچون مثانه رحم و مقعد پایین می افتند. که به این حالت پرولاپس گفته میشود.
- عضلات کف لگن بیش از حد فعال:
در این حالت عضلات لگنی بسیار منقبض و سفت میشوند. این اقباض بیش از حد میتواند باعث یبوست، تکرر ادرار، درد در اندام های تناسلی، درد در اطراف مقعد و دنبالچه، یبوست، درد جنسی هنگام مقاربت یا پس از آن و درد مزمن کمر و لگن بشود.اختلال عملکردی عضلات کف لگن طیف وسیعی از بیماری ها و مشکلات را شامل میشود که به طور کلی در یکی از دو دسته ی بالا قرار میگیرند. بسیاری از این اختلالات با تمرین های فیزیوتراپی کف لگن قابل درمان هستند.

نشانه های رایج اختلالات کف لگن را بشناسید
اختلالات کف لگن طیف وسیعی از علائم را دارند که شما با بهره گیری از فیزیوتراپی عضلات کف لگن میتوانید آن را درمان کنید. از معمول ترین این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- یبوست
- تکرر دفع مدفوع
- درد هنگام دفع ادرار و مدفوع
- درد در هنگام مقاربت یا بعد از آن
- تکرر ادرار
- خروج غیر ارادی گاز معده ( میتواند به همراه خروج مدفوع نرم باشد)
- دفع اورژانسی ادرار (بدون داشتن حجم زیادی از ادرار)
- بی اختیاری خروج غیرارادی ادرار هنگام عطسه، خنده، بلند کردن جسم سنگین یا ورزش
علت ایجاد اختلالات کف لگن چیست؟
به طور کلی، بیماری ها و هرگونه فشار شدید و ناگهانی بر عضلات لگنی باعث تضعیف این عضلات یا پارگی و شل شدن بافت های پیوندی آن میشوند. فشار ناشی از زایمان طبیعی، چاقی، جراحی یا آسیب به لگن میتواند باعث ایجاد اختلالات لگن بشود.

فیزیوتراپی عضلات کف لگن چگونه انجام میشود؟
روند درمانی در جلسه ی اول فیزیوتراپی عضلات کف لگن پس از معاینه مشخص میشود. فیزیوتراپیست پس از معاینه و بررسی علل بروز اختلال لگنی، روش های درمانی مناسب و کارساز را پیشنهاد میدهد.
برای مثال در درمان بی اختیاری های ادرار و مدفع و یبوست، درمان فیزیوتراپی با استفاده از بیوفیدبک تراپی، درمان های دستی و ورزشهای اختصاصی انجام میگیرد. درمان های فیزیوتراپی در اختلالات لگن، ترکیبی از این روش ها میباشد:
- آموزش به بیمار: در جلسه ی اول معاینه توسط فیزیوتراپیست، علت های ایجاد اختلال توضیح داده میشود. بیمار برای آشنایی بر روند درمانی و انجام تمرین ها همراه با مربی آموزش داده میشود.
- رفتار درمانی: طی جلسات فیزیوتراپی، بیمار با رفتارهای خطرساز و عادات غلط رژیم غذایی آشنا میشود و با برنامه ای کامل آموزش میبیند.
- تحریکات الکتریکی و مغناطیسی: استفاده از جریان های الکتریکی یا مغناطیسی با استفاده از الکترودهایی بر روی پوست، درون واژن یا مقعد انجام میشود. این جریان با هدف تقویت انقباض عضلات یا برطرف شدن اسپاسم شدید این عضلات انجام میشود.
- ماساژ درمانی، ورزش های اختصاصی: ورزشهای تقویتی با هدف تقویت عضلات لگن، تمرین های شل سازی اختصاصی به بیمار در جلسات فیزیوتراپی آموزش داده میشود. درمان های دستی و ماساژ درمانی برای برطرف شدن گرفتگی های عضلانی در کمر و کف لگن کاربرد دارند.
- بیوفیدبک تراپی : در این روش، قدرت عضلانی و تونوس ماهیچه های ناحیهی مقعد یا واژن، اندازهگیری میشود. این روش با کمک الکترودهای خارجی انجام میگیرد.
روشهای گفته شده در بالا به همراه برنامه ی تمرینات خانگی، روش طب سوزنی، آموزش تنفسی و ریلکسیشن، بازآموزی وضعیت استقرار بدن و روشهای دارو درمانی برای مراجعه کننده تجویز میگردد. انتخاب این روش ها به فرد درمانگر و فیزیوتراپیست بستگی دارد. فیزیوتراپیست با معاینه ی بیمار، به بررسی علل بروز این اختلال میپردازد و بسته به وضعیت بیمار، ترکیبی از این روش های درمانی را به کار میگیرد.
کلام آخر
فشار سنگین بر بدن، زایمان سخت، ورزش های سنگین یا حتی روند پیری طبیعی میتواند بسیاری از عضلات بدن را تحت تاثیر قرار بدهد. مهمترین عضله در بدن که تحت فشار ناگهانی یا شدید، درگیر میشود، عضلات لگنی هستند. عضلات لگنی، کوچک نازک و حساس هستند. رباط هایی که این عضلات را به دیوارهی لگن متصل میکنند در اثر فشار شدید میتواند کشیده یا حتی پاره بشود. روش های فیزیوتراپی خصوصا فیزیوتراپی عضلات کف لگن در دهه های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته است. برای این مشکل هم، فیزیوتراپی روشهای درمانی فراوان و متنوعی در پیش میگیرد. دیگر نیاز به تحمل دردهای شدید هنگام مقاربت، بلند کردن اجسام یا نشستن نخواهید بود. نیازی به تحمل مشکلات ناشی از بی اختیاری ادرار و مدفوع و یبوست نیست. با بهره-گیری از روشهای فیزیوتراپی عضلات کف لگن بر تمام مشکلات و دردهای این ناحیه غلبه کنید.
اگر از مشکلات ناشی از اختلالات کف لگن رنج میبرید ما در مرکز فیزیوتراپی بیمارستان تندیس به صورت کاملا تخصصی و با استفاده از بهترین و آخرین تجهیزات فیزیوتراپی روز دنیا آماده خدمت رسانی به شما عزیزان هستیم.با پیشرفت علم و تکنولوژی دیگر برای هر دردی راه حلی هست، مرکز فیزیوتراپی بیمارستان تندیس هر روزه آماده ارائه مشاوره و راهکارهای درمانی به شما عزیزان میباشد.
درمان قطعی ضغف عضلات کف لگن به همراه فیزیوتراپی تندیس :
فیزیوتراپی تندیس واقع در جردن تهران به مدیریت جناب آقای مصطفی سلیمانی یکی از مجهزترین و بروزترین فیزیوتراپی ها در شهر تهران میباشد این مرکز یک مرکز فیزیوتراپی تخصصی برای درمان قطعی اختلالات کف لگن میباشد برای دریافت نوبت آنلاین از فیزیوتراپی تندیس کافیست با شماره : ۰۹۳۵۴۱۱۶۰۸۸ در تماس باشید .
پیام بگذارید