سندروم تونل کارپ (CTS) نام گروهی از مشکلاتی مانند تورم، درد، سوزن سوزن شدن و از دست دادن قدرت در مچ دست است. زنان سه برابر بیشتر از مردان دچار این عارضه می شوند.
مچ دست از استخوان های کوچکی تشکیل شده است که شیارهای باریکی یا تونل کارپ را تشکیل می دهند. تاندون ها یا اعصاب از طریق آن وارد انگشتان دست می شود. در برخی اوقات تورم یا تحریک تاندون ها می تواند به اعصاب مچ دست فشار وارد کند و باعث گردد علائم CTS ظاهر شود.
علائم CTS معمولا در دست غالب شخص دیده می شود، با این حال تقریبا نیمی از مبتلایان CTS علائم را در هر دو دست خود دارند.
معمولا افراد زیر احتمال بیشتری در ابتلا به CTS دارند
- افرادی که ساعت های زیادی در طول روز با کامپیوتر کار می کنند
- نجارها
- قصاب ها و آشپزها
- نوازندگان
- مکانیک ها
- محوطه سازها
- ورزشکاران (پارو زدن، گلف، دوچرخه سواری، تنیس)
چگونه می توان از ابتلا به CTS، پیشگیری کرد
معمولا از طریق روش های زیر می توان از ابتلا به CTS، جلوگیری کرد:
- کشیدن دست و مچ
- هیچ چیزی را زیاد نگه ندارید
- استفاده از تجهیزات بهتر و وسایل بزرگتر
- وضعیت های بدنی مناسب را تمرین کنید
- رژیم های غذایی مکمل و ضدالتهاب
در ابتدا CTS به آرامی با علائمی مانند احساس سوزش، گزگز و بی حسی در مچ دست و دستان فرد شروع می شود. مناطقی مانند انگشت شست، انگشت میانی یا اشاره، بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرد. با بدتر شدن CTS، احساس سوزش سوزش شدن در طول روز همراه با درد از مچ به بازو یا پایین انگشتان احساس می شود. درد معمولا بیشتر در کف دست احساس می شود.
یکی از دیگر علائم CTS، وجود ضعف در انگشتان دست است، که با گذشت زمان بدتر می شود. برخی از افراد مبتلا به CTS، به سختی می توانند چیزی را بگیرند یا آن را نگه دارند.
چنانچه این بیماری جدی گرفته نشود و درمان نشود، انگشتان دست بی حس و دچار ضعف دائمی می شوند و در آخر ممکن است در تشخیص تفاوت دمای گرم و سرد مشکل پیدا کنند.
درمان سندروم تونل کارپ
لازم است جهت جلوگیری از آسیب دائمی به اعصاب مچ و عضلات دست، این بیماری درمان شود. پزشک اول به دنبال علل اساسی مانند دیابت یا غده تیروئید می گردد. بدون درمان CTS، اعصاب دست آسیب می بینند و حتی توانایی حس کردن گرما و سرما را از دست می دهند. معمولا حدود یک درصد از افراد مبتلا به این عارضه، آسیب جدی می بینند. بنابراین پزشک از طریق ارزیابی های فیزیکی، مچ دست، آرنج، شانه یا گردن، سندروم تونل کارپال را تشخیص می دهد. علاوه بر این، سرعت انتقال پیام عصبی در دست، نیز بررسی می شود. اگر سرعت حرکت پیام عصبی در دست پایین باشد، می تواند نشانگر وجود عارضه CTS باشد.
برخی از عوامل شایع مرتبط با CTS، عبارتند از:
- شکستگی یا ضربه به مچ دست یا در رفتگی های استخوان های مچ
- تومورها یا آرتروز
- حرکات تکراری با مچ و انگشتان دست
- دیابت
- اختلال درعملکرد طبیعی غده تیروئید
- بیماری های خود ایمنی مانند روماتیسم مفصلی
این عارضه می تواند در اثر کشیدگی های مکرر بدتر شود. حرکت های بیش از حد مچ دست، سبب می گردد اعصاب مچ دست فشرده یا ملتهب شود.
درمان CTS، به دو نوع جراحی یا غیرجراحی تقسیم می شود و در اوایل دوره بیماری، آسان تر است.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست می تواند به شما در انجام تمرینات ویژه برای تقویت مچ دست و دست کمک کند. همچنین انواع مختلفی از درمان ها وجود دارد که می تواند CTS را بهتر کند و به تسکین علائم کمک کند. ماساژ ، یوگا ، سونوگرافی ، دستکاری عمل جراحی و طب سوزنی تنها چند مورد از این دست هستند که مفید به نظر می رسد.
اسپیلنت
روشی است که کمک می کند مچ دست، صاف نگه داشته شود. در واقع با صاف نگه داشتن مچ دست، باعث می شود مفصل کمتر حرکت کند و کم کم فشار از روی دست برداشته شده و بهبودی ظاهر شود.
تزریق کورتون
تزریق کورتون تنها بهبودی موقت ایجاد می کند ولی اثرات آن بعد از ۲ تا ۴ ماه از بین می رود. سایر داروهای ضدالتهاب که می توان برای کاهش التهاب استفاده گردد، به اندازه تزریق کورتون موثر نیستند.
جراحی
در صورت عدم موفقیت سایر درمان ها به مدت حداقل شش ماه، پزشک روش جراحی را پیشنهاد می کند. جراحی آزاد باز روشی معمول در جراحی CTS است و شامل ایجاد یک برش کوچک در مچ دست یا کف دست و برش رباط برای بزرگ شدن تونل کارپال است. این جراحی با بی حسی موضعی برای بی حس شدن مچ دست و دست انجام می شود و یک عمل سرپایی است.
بهترین راه پیشگیری از CTS، چیست؟
گزینه های زیر می تواند از ابتلا به CTS، پیشگیری کند:
در محل کار مراقب باشید
اطمینان حاصل کنید که فضای کار و تجهیزات تان در ارتفاع و فاصله مناسبی قرار داشته باشد تا دست ها و مچ تان با فشار کمتری کار کند. اگر با رایانه کار می کنید، صفحه کلیدتان باید در جایی باشد که به مچ دست تان اجازه دهد بدون نیاز به خم شدگی بیش از حد، کار کند.
هنگام تایپ کردن، آرنج خود را به پهلو نزدیک کنید تا فشار بر روی بازو کم شود: حفظ وضعیت بدنی و مچ دست می تواند خطر ابتلا به CTS کاهش یابد.
استراحت کنید
هر چند وقت یکبار، دست و مچ خود را استراحت دهید. کارشناسان معتقدند که هر ساعت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه استراحت دادن به انگشتان دست، روش خوبی برای جلوگیری از CTS، است.
از انجام حرکات تکراری در طول روز خودداری کنید
در طول روز ممکن است تعدادی حرکات تکراری انجام دهید. بهتر است گاهی دستان خود را خلاف روال عادی، حرکت دهید تا اثرات فشار بر روی انگشتان دست را کم کنید.
از حرکات کششی و روش های آرام سازی استفاده کنید
هنگامی که عضلات دست راگرم نگه دارید کمتر آسیب می بینند، زیرا خطر ابتلا به CTS، در محیط های سرد بیشتر است. سعی کنید هنگام کار دست خود را گرم نگه دارید، حتی اگر لازم شد از دستکش بدون انگشت، استفاده کنید