آیا می‌دانستید آسیب‌های وارد شده به دست می‌توانند آنقدر عذاب‌آور باشند که در انجام امور روزمره‌‌ی خود دچار مشکل شوید؟ آیا در مورد اینکه چه عواملی موجب آسیب زدن به دست می‌شود اطلاعاتی دارید؟ در این مقاله قصد داریم به دلایلی که موجب  آسیب رسیدن به دست می شوند و روش های درمان آن بپردازیم.

با توجه به این‌که ما تمام فعالیت‌های روزمره خود را با دستانمان انجام می‌دهیم، این عضو بسیار برای ما حیاتی و ضروری خواهد بود. از طرف دیگر به دلیل اینکه ما در طول روز از دستانمان کار بیشتری می‌کشیم، در معرض آسیب بیشتری قرار دارد. آسیب‌هایی که ممکن است به دست وارد شوند بسیار متنوع هستند که در ابتدا به معرفی بعضی از آن‌ها می‌پردازیم:

• ناحیه‌ی انگشت و مچ دست: شکستگی مچ دست معمولا بر اثر کشیدگی و یا افتادن بر روی آن به وجود می‌آید و علائم آن درد شدید در ناحیه‌ی دست و تورم می‌باشد.
• شکستگی مچ: مچ دست بر اثر ضربه‌ شدید و یا کشیدگی ممکن است آسیب ببیند. یکی از علائم شکستگی مچ دست آن است که هنگام چرخاندن مچ به طرف شست، درد شدیدی احساس می‌کنید. همچنین تورم یکی دیگر از علائم شکستگی مچ می‌باشد.
• آرتروز مچ دست: ارتروز مچ دست معمولا در کسانی که بالای ۴۵ سال سن دارند به وجود می‌آید. از علائم این آسیب آن است که فرد نمی‌تواند مچ دست خود را تکان بدهد و بازه‌ی حرکتی مچ کاهش پیدا می‌کند.
• پیچش انگشت شست: این عارضه بیشتر در ورزشکاران مشاهده می‌شود. هنگامی‌که به شست نیروی شدیدی در راستای دور شدن آن از دست ایجاد شود این آسیب‌دیدگی در فرد به وجود می‌آید.
• آسیب‌های مادرزادی: بسیاری از افراد دچار مشکل کوتاهی عضله و یا استخوان هستند. در بیشتر مردم این یک عارضه‌ی مادرزادی است که ممکن است موجب بروز درد و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزانه شود.
• و بسیاری از آسیب‌های دیگر که ممکن است برای دست به وجود بیاید. به همین دلیل است که فرد بلافاصله بعد از آن‌که تغییری در حالت انگشتان خود مشاهده کرد بایستی به پزشک مراجعه کند.

علل به وجود آمدن دست درد:

به طور کلی دست درد را می‌توان به هر نوع دردی که در ناحیه‌ی بازو، آرنج، مچ دست و انگشتان احساس می‌شود اطلاق کرد. تمام فعالیت‌های روزمره‌ی سنگین می‌توانند موجب آسیب رسیدن به دست‌ها شود. دست‌ها شایع‌ترین عضوی از بدن که در حین کار آسیب می‌بینند، هستند. گفته می‌شود بیشتر کسانی که در حین کار آسیب دیده‌اند و به اورژانس مراجعه کرده‌اند کسانی بودند که از ناحیه‌ی دست در محل کارشان دچار اسیب شده‌اند. هر فعالیت روزمره‌ای می‌تواند موجب آسیب رسیدن به دست شود. فعالیت‌هایی مثل تایپ کردن، کار با ابزارهای سنگین، ورزش‌، بلند کردن اجسام سنگین و… این عضو از بدن در هر محیطی ممکن است دچار آسیب‌دیدگی شود. در خانه، محل کار، خیابان و اماکن عمومی.

راه‌های درمان دست درد:

برای درمان درد در ناحیه‌ی دست مهم‌ترین موضوعی که باید بدان توجه کرد محل و شدت آسیب‌دیدگی است. اما برای کاهش احساس درد در درجه‌ی اول باید دست را به حال خود رها کرد. استراحت، آسان‌ترین راه درمانی است که می‌تواند درد را تا زمان مراجعه به پزشک کاهش دهد. همچنین سرد کردن دست می‌تواند تا حدودی درد آن را قابل تحمل کند. بر روی ناحیه‌ی دردناک و متورم دست کمپرس یخ بگذارید، تا تحمل درد برایتان آسان‌تر شود. مصرف مسکن نیز می‌تواند درد را تا حد زیادی کاهش دهد. اما اگر درد دست کاهش پیدا نکرد و بسیار آزاردهنده بود بایستی به پزشک مراجعه کرد. پزشک، معمولا بعد از عکس‌برداری از دست می‌تواند علت درد را تشخیص دهد. غیر از دارو، جراحی، گچ گرفتن دست، فیزیوتراپی یکی از راه‌های درمان درد دست است.

اما در صورت مشاهده‌ی موارد زیر حتما باید با یک پزشک متخصص مشورت کرد

• زیاد شدن شدت درد با کار یا ورزش کردن
• طولانی شدن مدت درگیری با درد
• عدم توانایی برای دراز کردن دست و تمایل به خم نگه داشتن آن
• ورم و تغییر شکل دست

فیزیوتراپی دست:

فیزیوتراپی دست در بعضی موارد به دلایلی غیر از آسیب‌دیدگی و درد تجویز می‌شود. گاهی پزشک معالج تشخیص می‎‌دهد که عضلات، تاندون‌ها و استخوان‌های فرد کوچک است و به خوبی رشد پیدا نکرده است. در این حالت فیزیوتراپی اصلاحی می‌تواند به بیمار کمک کند. در فیزیوتراپی دست معمولا از جریان‌های الکتریکی، لیزر، گرما و سرما و تمرین‌های دستی، برای درمان آسیب‌های دست استفاده می‌شود. در جریان‌های الکتریکی، فیزیوتراپیست سعی می‌کند با استفاده از امواجی که به دست وارد می‌شود، درد بیمار را کاهش دهد. همچنین این روش برای کمک به ترمیم اعصاب آسیب‌دیده بسیار موثر است. لیزرها روش‌های جدیدتری برای درمان درد دست هستند. در این روش با هدف کاهش التهاب و درد و ترمیم با استفاده از اشعه‌ی لیزر به همراه تمرینات ترکیبی ورزشی به بیمار کمک می‌شود. گرما دهی و سرما دهی هم به همین ترتیب برای کاهش درد و التهاب به کار برده می‌شوند.

طریقه‌ی فیزیوتراپی دست چپ با دست راست، با توجه به تفاوت کارکردهایشان متفاوت است. با تکیه بر اینکه اغلب مردم راست‌دست هستند و آسیب‌هایی که به دست راستشان وارد می‌شود عموما با دست چپ متفاوت است، در نتیجه تمرینات متفاوتی برای این دو دست در نظر گرفته می‌شود. فیزیوتراپیست سعی می‌کند در جلسات فیزیوتراپی، با به دست آوردن دامنه‌ی دست به بهبود سلامت دست بیمار کمک کند. همچنین این تمرینات حرکتی به گونه‌ای طراحی می‌شوند که فرد بتواند توانایی حرکتی خود را بازیابد. فیزیوتراپیست حین انجام تمارین باید دقت کند که مفصل‌های دست بیمار خشک نشده باشد، چرا که در این شرایط برای بازگرداندن دامنه‌ی حرکتی دست باید حرکات و تمرین‌های ویژه‌ای برای بیمار در نظر گرفت. همچنین از فیزیوتراپی برای بازگرداندن قوای بیمار بعد از عمل جراحی استفاده می‌شود. طول مدت درمان فیزیوتراپی بستگی به شرایط بیمار دارد. اگر عارضه‌ی وارد شده به دست در ناحیه‌ی عصب باشد، آن‌گاه طول درمان باید مدت زمان بیشتری به طول انجامد. اگر هم آسیب‌دیدگی شکستگی باشد، بیمار باید بعد از جوش خوردن استخوان‌ها و طی کردن دوران نقاهت دوره‌ی فیزیوتراپی را آغاز کند.

چرا فیزیوتراپی دست حائز اهمیت است؟

فیزیوتراپی دست می‌تواند به بیماران کمک کند تا هر چه سریعتر به عملکرد طبیعی و سبک زندگی نرمال خود بازگردند. بیمارانی که واجد شرایط برای فیزیوتراپی دست هستند کسانی اند که در حوادث مختلف باعث بروز زخم، آسیب دیدگی، سوختگی، شکستگی و یا حتی در مواردی بریدگی انگشت و یا دست خود گشته اند. همچنین بیمارانی که از مشکلاتی مانند آرتریت، سندروم تونل کارپال و یا سایر بیماری‌های عصبی مانند سکتهبنیز می توانند واجد شرایط برای فیزیوتراپی دست باشند. فیزیوتراپی دست می تواند نقش بسیار مهمی در بهبود آسیب های دست یا مچ بدون نیاز به هرگونه جراحی داشته باشد. البته نباید ناگفته بماند که از فیزیوتراپی دست بعد از عمل های جراحی مرتبط با دست نیز به منظور بهبودی بیماران پس از جراحی استفاده می گردد. فیزیوتراپی در ناحیه دست می‌تواند به تسکین درد و همچنین غلبه بر آسیب های عصبی کمک کند. آتل بندی نیز بخشی از فیزیوتراپی دست محسوب می‌شود و استفاده از این روش برای از بین بردن سفتی های موجود در این ناحیه بسیار مهم و حیاتی است. پس از درمان دست به واسطه فیزیوتراپی بیماران درد کمتری را نسبت به گذشته تجربه خواهند کرد و در مواردی که بیماران با مشکلاتی از جمله تورم در ناحیه دست مواجه بوده اند بعد از طی کردن جلسات فیزیوتراپی متوجه خواهند شد که تورم آنها بسیار کاهش یافته است.

در فیزیوتراپی دست از چه تکنیک هایی استفاده می شود؟

همانطور که در بالا تر نیز برای ذکر کردیم فیزیوتراپی دست با استفاده از روش هایی همانند ورزش، آتل بندی، تمرین درمانی و الکتروتراپی انجام می‌شود. در این بخش از مقاله قصد داریم تا به صورت تخصصی تر به توضیح این مبحث مهم برای شما دوستان بپردازیم.

• آتل بندی

جنس آتل مورد استفاده در فیزیوتراپی ناحیه دست نئوپرن، ترموپلاستیک یا گچ پاریس است. فیزیوتراپیست با استفاده از آتل بندی به محافظت از بروز آسیبهای بیشتر در  ناحیه مورد نظر و تسریع روند بهبودی کمک می کند. آتل همچنین در تسکین درد مفاصل، تقویت حرکات طبیعی، جلوگیری از تغییر شکل و بازیابی حالت سابق دست بسیار موثر است. فیزیوتراپیستها همیشه به بیماران توصیه می‌کنند که بهتر است در صورت لزوم و پس از ارزیابی های بالینی از آتل استفاده کنند.

• تمرینات ورزشی

بهره مندی از تمرینات ورزشی برای روند توانبخشی پس از صدمات حیاتی هستند. ورزش های نزتبط با دست ها و انگشتان در بازگرداندن عملکرد و قدرت کامل دست ها و سایر قسمت ها مانند شانه ها نقش اساسی دارد.

• درمانهای دستی

درمانهای دستی با هدف بهبود تحرک، کاهش تورم و تقویت عملکرد کلی دست ها انجام می شود. این تکنیک ها همچنین دارای مدیریت ادم (oedema) هستند. از این تکنیک برای مدیریت تورم موجود بر دست که ممکن است پس از جراحی یا آسیب ایجاد شود استفاده می‌گردد. با مدیریت صحیح ادم، بیماران بر مشکلات حرکتی خود غلبه می کنند و همچنین عملکرد دست نیز بهبود می‌یابد.

• ارزیابی و مشاوره حرفه ای

آسیب به دست ها و سایر قسمت های اندام فوقانی می تواند بر نحوه انجام فعالیت های روزانه ما از جمله وظایف کاری و فعالیت های فراغتیمان تأثیر بگذارد. فیزیوتراپی دست همچنین شامل توصیه ها و مشاوره های فیزیوتراپیست ها در مورد چگونگی بهبود یابی و چگونگی بازگشت عملکردی بدن به روتین گذشته زندگی نیز می‌شود. پس از گذشت جلسات فیزیوتراپی دست، متخصصان می توانند به بیماران توصیه کنند بسته به شدت آسیب، از انجام برخی از فعالیت های روزانه خودداری کنند.

سایر تکنیک‌های فیزیوتراپی دست عبارتند از طب سوزنی، که در آن فیزیوتراپیست ها سوزن‌های ظریفی را به قسمت‌های آسیب دیده بیمار وارد می‌کنند. آب درمانی نیز در فیزیوتراپی دست گنجانده شده است. هدف از اب در مانی و انجام تمرینات در آب گرم ، برای شل کردن مفاصل و عضلات می باشد.

آرتروز دست :

از علایم ارتروز دست میتوانیم به درد، تورم اشاره کنیم این علایم در افراد دچار ارتروز دست بسیار شایع میباشد .از علایم های دیگر این عارضه میتوانیم به درد در ناحیه مچ دست، سفتی در مفاصل دست، تورم در انگشتان دست اشاره بکنیم اگر شما هم این علایم را دارید بهتر است هرچه سریعتر به یک پزشک متخصص ارتوپد مراجعه نمایید . اما تا به امروز این عارضه درمان قطعی نداشته ولی میتوانید علایم این بیماری را کنترل کنید یکی از بهترین و موثرترین روش های برای کنترل ارتروز دست فیزیوتراپی میباشد .برای آشنایی بیشتر با آرتروز دست این مقاله از سایت را مطالعه نمایید .

کلام آخر

فیزیوتراپی دست برای بازگرداندن عملکرد طبیعی دست ها و سایر قسمت های مرتبط بدن حیاتی است. اخیراً، فیزیوتراپی دست در فرآیندهای کلی جراحی دست نیز گنجانده شده است. با تکیه بر قدرت علم فیزیوتراپی، دیگر بیماران می توانند برای بهبود آسیبهای خود به این فرآیند توانبخشی  و غیر جراحی اعتماد کنند.